{تپه ی گنج دره}

هزاره نهم تا هفتم پيش از ميلاد

اين تپه در ده كيلومتري هرسين به كرمانشاه قرار دارد و معرف دوره نوسنگي است.اتاقهاي بناهاي اين تپه عمدتا در جهت جنوب شرقي،شمال غربي هستند.منازل جنب يكديگر ساخته ميشدند. در لايه هايي از تپه كه قديمي تر بوده محلهاي زندگي بسيار ساده بودند و فقط شامل حفره هايي در دل خاك هستند كه انسانها در اين حفره ها زندگي ميكردند.سفالهاي كمي از اين تپه به دست آمده است. ابزارهاي سنگي از سنگ چخماخ و پيكركهاي انسان و حيوان كه از گل ساخته شده اند در گنج دره كشف شده است. در اين تپه 41 اسكلت انسان كشف شد. بچه ها را در گوشه اتاقها جمع شده يا دراز كش دفن ميكردند. اجساد افراد بالغ را به صورت جمع شده دفن ميكردند. در يك مورد يك فرد بالغ ويك نوجوان و يك كودك در تابوتي گلي دفن شده اند. تاريخ زندگي در اين تپه از8500پ م تا 6500پ م ميباشد ..